Ondernemingsvorm

In Nederland zijn er verschillende ondernemingsvormen (rechtsvormen). Als ondernemer moet je al snel de keuze maken welke ondernemingsvorm het best bij jouw onderneming past. In dit artikel kun je lezen welke verschillende ondernemingsvormen er zijn en wat de belangrijkste verschillen zijn.

Om een beeld te krijgen van de verschillende ondernemingsvormen die we in Nederland kennen, hebben we in dit artikel een overzicht opgenomen van deze ondernemingsvormen. Van alle ondernemingsvormen is de eenmanszaak veruit het meest populair; het overgrote deel van alle ondernemers begint een eenmanszaak. Voor gedetailleerde informatie over één van de ondernemingsvormen kun je doorklikken naar de pagina over deze ondernemingsvorm.

De verschillende ondernemingsvormen

Er is weinig verschil tussen de term ondernemingsvorm en rechtsvorm. Hetgeen wat we wel kunnen onderscheiden in deze termen is de categorisering die gebruikt wordt. We zullen in dit artikel de categorieën bespreken die bij deze termen hoort en lichten deze toe.

Met betrekking tot ondernemingsvormen in Nederland wordt er onderscheidt gemaakt in drie categorieën:

• De natuurlijke ondernemingsvormen;
• De privaatrechtelijke ondernemingsvormen;
• De publieke ondernemingsvormen.

Met betrekking tot rechtsvormen in Nederland wordt er onderscheid gemaakt in twee categorieën:

• Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid;
• Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid.

De overeenkomsten van deze categorieën

Ondanks dat het gebruik van termen anders is hebben de categorieën veel gemeen. Wanneer men spreekt over een natuurlijke ondernemingsvorm gaat het over een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid. Ofwel natuurlijke ondernemingsvorm = rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid.

Wanneer er gesproken wordt over een privaatrechtelijke ondernemingsvorm gaat het over een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid. Ofwel privaatrechtelijke ondernemingsvorm = rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid.

Er is slechts één categorie welke geen overlapping kent: de publieke ondernemingsvormen. Publieke ondernemingsvormen zijn bedrijven van de overheid. Deze ondernemingsvormen kun je als particulier niet oprichten. Hierbij moet je denken aan bijvoorbeeld:

• De staat;
• Provincies;
• Gemeentes.

Gezien je deze ondernemingsvormen niet kunt gebruiken zullen wij deze in dit artikel niet verder behandelen.

Rechtsvormen met en zonder rechtspersoonlijkheid

Het is in de keuzevorming erg belangrijk om onderscheid te maken tussen rechtsvormen met en rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid. Om te beginnen benoemen we eerst de rechtsvormen per categorie:

Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid:

• Eenmanszaak;
• Vennootschap onder firma (VOF);
• Commanditaire vennootschap (CV);
• Maatschap.

Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid:

• Besloten vennootschap (BV);
• Naamloze vennootschap (NV);
• Vereniging;
• Stichting;
• Coöperatie.

Overzicht rechtsvormen

Onderwerp	Zonder rechtspersoonlijkheid	Met rechtspersoonlijkheid
Aansprakelijkheid	De eigenaar is privé aansprakelijk.	De aandeelhouders en het bestuur zijn in de meeste gevallen niet privé aansprakelijk.
Oprichting	Gratis inschrijving bij de Kamer van Koophandel is voldoende voor het opzetten van de onderneming.	Tussenkomst van een Notaris is verplicht naast de inschrijving bij de Kamer van Koophandel.
Dienstverband eigenaar	Geen. De eigenaar is tevens de onderneming. Hierdoor moet er zelf gezorgd worden voor pensioen en verzekeringen.	De eigenaar is in dienst van de BV. Hierdoor zijn verplichte verzekeringen en pensioen veelal geregeld als bestuurder zijnde.
Aftrekposten belasting	Meerdere aftrekposten beschikbaar. Bij starters zijn er extra regelingen toepasbaar.	Enkele aftrekposten. Bij starters zijn geen aparte regelingen toepasbaar.
Administratie	Veelal “simpel” met weinig verplichtingen. Zelden is een accountantscontrole verplicht.	De eisen aan de administratie zijn strenger. Dit hangt wel samen met het formaat van de onderneming. Vanaf een middelgrote onderneming is een accountantscontrole verplicht.
Eigendom	Ligt direct bij de eigenaren.	Is verdeeld via aandelen waardoor er een scheiding kan zijn tussen “aandeelhouders” en “bestuurders”.

Het maken van een keuze

Het kiezen voor de juiste rechtsvorm voor uw onderneming is niet altijd een makkelijke opgave. Het is handig voor de keuzevorming om in ieder geval vast na te denken over de volgende vragen:

• Zet je alleen een bedrijf op of doet je dit samen met iemand?
• Is het voor jou belangrijk om privé en zakelijke financiën uit elkaar te houden?
• Heb je een startkapitaal?
• Wat is het risico van de onderneming?
• Kies je liever voor aansprakelijkheid of belastingvoordelen?

Heb je behoefte aan hulp bij het uitzoeken van een ondernemingsvorm die past bij jouw situatie? Neem dan direct contact met ons op.