Wet DBA: hoe werkt het en voor wie geldt het

Wanneer u werkzaam bent als zzp’er kan de invoering van de wet DBA u bijna niet ontgaan zijn in de afgelopen periode. DBA staat voor Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie en is gericht op het verschaffen van zekerheid over de arbeidsrelatie tussen een opdrachtgever en opdrachtnemer. Tot 1 mei 2016 was het voor beide partijen voldoende om een VAR-verklaring op te stellen, wat staat voor Verklaring Arbeidsrelatie. Deze verklaring is vervangen door de wet DBA en bijbehorende modelovereenkomsten. Na de invoering van deze wet ontstond vrijwel direct onduidelijkheid over de precieze regelgeving omtrent samenwerkingen tussen opdrachtnemers en –gevers. In dit artikel proberen we meer duidelijkheid te scheppen in de werking van de wet DBA.

Huidige status van de wet DBA

Om alle partijen te laten wennen aan deze nieuwe manier van werken heeft de overheid besloten om een overgangsperiode tot in ieder geval 1 januari 2018 in te stellen. In deze periode krijgen opdrachtgevers en –nemers nog geen boete of naheffing als zij de wet DBA en modelovereenkomsten nog niet op de juiste wijze gebruiken. Ook zal het kabinet in deze periode onderzoeken of het arbeidsrecht wellicht herijkt moet worden.

Waarom verdwijnt de VAR-verklaring?

Voor de Belastingdienst was het met de VAR-verklaring niet mogelijk om te handhaven op schijnzekerheid. Met de invoering van de wet DBA en modelovereenkomsten zou dit wel mogelijk moeten zijn. Naar eigen zeggen richt de Belastingdienst zich met de wet DBA niet op het beboeten van een schijnzekerheid, maar op het voorkomen hiervan.

Bij het gebruik van de VAR-verklaring lag het risico volledig bij de zzp’er. Met de invoering van de wet DBA wordt er gezorgd voor een balans in de verantwoordelijkheden van een opdrachtgever en –nemer.

Het verschil tussen de VAR-verklaring en wet DBA

Vanaf de invoering van de wet DBA kunt u werken op basis van modelovereenkomsten, die door de Belastingdienst zijn goedgekeurd. U kunt hierbij kiezen voor het gebruik van een modelovereenkomst van de website van de Belastingdienst, maar u kunt zelf ook een overeenkomst opsturen om deze te laten toetsen aan de regelgeving van de wet DBA. Door volgens deze overeenkomst samen te werken hoeven er geen loonheffingen te worden ingehouden en afgedragen aan de Belastingdienst. Dit is voor beide partijen interessant!

Het aanvragen van een VAR-verklaring was voorheen nooit verplicht, al vroegen veel opdrachtgevers wel naar een dergelijke verklaring. Deze VAR-verklaring kon worden aangevraagd via de Belastingdienst, waarbij je op een aanvraagformulier aangaf in welke vorm je met een opdrachtgever samenwerkte. Nu zijn beide partijen betrokken bij de overeenkomst die door de Belastingdienst moet worden goedgekeurd.

Is het werken met een modelovereenkomst verplicht?

Het is niet verplicht om met een modelovereenkomst te werken als je de samenwerking met een andere partij aangaat. Op dit punt lijkt de wet DBA dus veel op de VAR-verklaring! Een eventuele verplichting van het gebruik van een modelovereenkomst lijkt er ook na de overgangsperiode niet te komen.

Wanneer loop ik risico?

Houd er rekening mee dat het werken op basis van een modelovereenkomst geen vrijwarende werking heeft voor opdrachtgevers en –nemers. Op het moment dat de Belastingdienst constateert dat u niet conform de voorwaarden uit de modelovereenkomst werkt of heeft gewerkt, kan dit ertoe leiden dat uw opdrachtgever alsnog loonheffingen dient af te dragen. Zowel voor een opdrachtnemer, als voor een opdrachtgever is het dus van groot belang dat de modelovereenkomst op de juiste wijze wordt opgebouwd.

Twijfelt u over uw modelovereenkomst? U kunt altijd terugvallen op de bestaande overeenkomsten die u op de website van de Belastingdienst vindt, of uw eigen overeenkomst door de Belastingdienst laten toetsen. Zo weet u zeker, dat het risico op naheffingen of boetes minimaal is.

Wanneer is de wet DBA van kracht?

Zoals reeds in dit artikel beschreven werd is de wet DBA op 1 mei 2016 ingevoerd, waarmee de VAR-verklaring niet langer te gebruiken is. Op dit moment zit men nog in een overgangsperiode, waardoor de Belastingdienst u geen boetes of naheffingen zal geven als u zich nog niet aan deze nieuwe wet houdt. Het is echter aan te raden om nu alvast te kijken naar de precieze werking van de wet DBA en hetgeen deze wet voor uw organisatie kan betekenen. Op het moment dat de wet DBA definitief ingevoerd is, loopt u in dit geval een minder groot risico op boetes en naheffingen.

Op dit moment loopt de overgangsperiode van de wet DBA af op 1 januari 2018, waarna de Belastingdienst boetes en naheffingen uit kan geven. Het is echter nog mogelijk dat deze overgangsperiode verlengd wordt.

Wees op de hoogte van de wet DBA

Veranderingen zorgen altijd voor complexe situaties binnen organisaties. Reden genoeg om u ruim van tevoren voor te bereiden op de definitieve invoering van de wet DBA.

Wilt u persoonlijk advies over hetgeen de wet DBA voor uw organisatie kan betekenen? Neem dan contact met ons op. Zo voorkomt u boetes en naheffingen.